SQL Server 2025: Alles wat u moet weten

16 oktober 2025

Microsoft heeft op 22 augustus 2025 de eerste Release Candidate (RC0) van SQL Server 2025 aangekondigd. Deze versie markeert een belangrijke stap richting algemene beschikbaarheid, met verbeteringen op het vlak van prestaties, stabiliteit en nieuwe functies gebaseerd op feedback uit de preview-fase.

SQL-server 2025 zet sterk in op integratie van AI, betere ondersteuning voor data-analyses, Cloud-hybride scenario’s en ontwikkelaarshulpmiddelen. Hieronder wordt er besproken wat er écht nieuw is, en vervolgens hoe het licenseren met cores (en alternatieven) werkt en of dat veranderd is in vergelijking met eerdere versies zoals SQL-server 2022.

Wat is nieuw of verbeterd in SQL-server 2025

Vector-datatype en functies
SQL Server 2025 introduceert een nieuw datatype waarmee u vectorwaarden (bijvoorbeeld embedding vectors uit AI-toepassingen) rechtstreeks kunt opslaan. Dit maakt het mogelijk om berekeningen en bewerkingen met vectoren direct in de database uit te voeren, zonder externe tools.

Vector-index en similarity search
Er is ondersteuning voor vectorindexen toegevoegd, waarmee u snel kunt zoeken naar vergelijkbare vectoren (approximate similarity search). Dit is vooral nuttig voor AI-, machine learning- en zoekoplossingen waar semantische overeenkomsten belangrijk zijn.

Integratie van ONNX-modellen
Met de nieuwe CREATE EXTERNAL MODEL-instructie kunt u ONNX-modellen lokaal hosten in SQL Server. Hierdoor kunt u AI-inferentie direct uitvoeren in de database, zonder aparte ML-services. Dit werkt via de preview features-optie.

Change event streaming
SQL Server 2025 kan wijzigingen in tabellen (zoals inserts, updates en deletes) in bijna realtime streamen als events. Deze events kunnen vervolgens naar Azure of andere systemen worden doorgestuurd, waardoor integraties eenvoudiger en sneller worden.

Nieuwe T-SQL-functies
De taal is uitgebreid met krachtige functies, zoals:

REGEXP_MATCHES en REGEXP_SPLIT_TO_TABLE voor regexp-matching en splitsing.
Nieuwe JSON-aggregatiefuncties, zoals JSON_OBJECTAGG en JSON_ARRAYAGG, die het werken met JSON-data sterk vereenvoudigen.

Copilot-integratie in SSMS
Binnen SQL Server Management Studio kunt u nu Copilot gebruiken. Dit maakt het mogelijk om in natuurlijke taal vragen aan uw data te stellen en sneller inzichten te krijgen zonder complexe query’s te schrijven.

Hybride en Cloud-integratie
De integratie met Azure Arc is verbeterd, wat hybride scenario’s beter ondersteunt. Hierdoor wordt het eenvoudiger om on-premises databases te koppelen aan de Cloud en flexibel te werken met multicloud-omgevingen.

Prestatieverbeteringen

Verbeterde automatische plancorrectie, met Trace Flag 12618 nu standaard ingeschakeld.
Optimalisatie van pagina-dispatching in Always On-omgevingen, waardoor hoge beschikbaarheid en failover sneller en stabieler werken.

Preview-features configuratie
Er is een nieuwe database-instelling beschikbaar waarmee u optioneel experimentele features kunt activeren. Zo kunt u nieuwe mogelijkheden testen zonder risico voor uw productieomgeving.

Nieuwe Standard Developer Edition
Microsoft brengt een gratis Developer Edition uit die alle functies van de Standard Edition bevat. Dit maakt het makkelijker voor ontwikkelaars om hun applicaties te bouwen en testen in een omgeving die vergelijkbaar is met productie.

Verwijderde of uitgefaseerde functies
Bepaalde features worden niet langer ondersteund of zijn gemarkeerd voor verwijdering. Voorbeelden hiervan zijn:

Hot add CPU wordt gedeclasseerd.
Lightweight pooling wordt uitgefaseerd.

SQL Server 2025 is op het moment van schrijven nog in preview en zal voorlopig nog vooral in testomgevingen functioneren. Als u direct al een SQL-server licentie nodig heeft kunt u SQL-server 2022 aanschaffen. Dit is een SQL-server met lange ondersteuning en is al vaak toegepast in het gebruik van databases. Bij Softtrader kunt u Microsoft SQL server 2022 Pre-Owned aanschaffen waardoor uw bedrijf flink kan besparen op de nieuwprijs vanuit Microsoft.

Licensering van SQL Server 2025: hoe werkt core-gebaseerd licenseren?

Licensering is een van de meest complexe aspecten van SQL Server. Met de komst van SQL-server 2025 verandert er in de basis weinig: het core-based licentiemodel blijft grotendeels hetzelfde als in eerdere versies. Wel zijn er accenten die belangrijk zijn om te begrijpen, zoals alternatieve modellen en hybride scenario’s. Hieronder wordt stap voor stap uitgelegd hoe core-gebaseerd licenseren werkt, welke alternatieven er zijn en wat er nieuw is in SQL-server 2025.

Het Per Core-model

Het core-based licentiemodel werkt volgens een aantal vaste principes:

Licenties worden aangeschaft op basis van het aantal fysieke cores (of virtuele cores) waarop SQL Server draait.
Licenties zijn altijd verkrijgbaar in pakketten van twee cores (2-packs).
Voor fysieke servers geldt dat alle fysieke cores die in gebruik zijn, gelicenseerd moeten worden. Hyper-threading telt hierbij niet mee: de berekening gebeurt uitsluitend op basis van fysieke cores.
Er geldt een minimum van 4 cores per processor, ongeacht het werkelijke aantal cores. Dit minimum blijft in SQL server 2025 van kracht.
Voor virtuele machines (VM’s) moet u licenties toewijzen aan het aantal toegewezen virtuele cores (v-cores). Ook hier geldt meestal een minimum van 4 v-cores per VM.
In de Enterprise-editie kunt u onder voorwaarden gebruikmaken van unlimited virtualization: als alle fysieke cores van de host zijn gelicenseerd, mag u een onbeperkt aantal SQL Server-instanties draaien op die host, inclusief in meerdere VM’s.

Alternatief: Server + CAL-model

Naast het Per Core-model bestaat ook het Server + CAL-model (Client Access License). Dit werkt als volgt:

U schaft een Microsoft serverlicentie aan voor elke SQL Server-installatie.
Voor elke gebruiker of elk apparaat dat toegang krijgt tot de server, moet u daarnaast een CAL aanschaffen.

Hoewel dit model nog steeds beschikbaar is in 2025, wordt het door Microsoft in nieuwe licentieovereenkomsten sterk beperkt en vaak niet meer aangeboden bij grote omgevingen. Het is daardoor vooral nog interessant voor kleine organisaties met een beperkt en stabiel aantal gebruikers.

Voorbeeldberekeningen

Fysieke server: een machine met 2 CPU’s van elk 8 cores (totaal 16 cores).

U moet alle 16 cores licenseren.
Core-licenties worden verkocht in 2-packs. U heeft 8 pakketten nodig.

Virtuele machine: een VM met 6 toegewezen v-cores.

Er geldt een minimum van 4 cores, dus u moet 6 cores licenseren.
Dat betekent 3 pakketten van 2 core-licenties.

Enterprise unlimited virtualization: een hostserver met 20 fysieke cores.

Als u alle 20 cores licentieert met de Enterprise-editie, mag u daarop een onbeperkt aantal SQL Server-VM’s draaien, zonder extra kosten per VM.

Hybride en Cloud scenario’s in 2025

Microsoft legt in 2025 meer nadruk op hybride omgevingen en integratie met Azure Arc. Dit betekent dat organisaties SQL Server kunnen draaien in een combinatie van on-premises en Cloud. De core-licenties blijven de basis:

Draait SQL Server on-premises, dan geldt de standaard core-regel (fysieke of virtuele cores tellen).
In de Cloud (Azure of andere providers) werkt licensering op basis van toegewezen v-cores.
Met Software Assurance kan er flexibiliteit zijn om licenties zowel on-premises als in de Cloud in te zetten (mobility rights).

Is het licenseren veranderd in SQL-server 2025?

Op basis van de beschikbare documentatie en aankondigingen lijken de core-licenseringsprincipes in SQL Server 2025 niet fundamenteel veranderd. De bekende uitgangspunten, zoals “license all cores”, het minimumaantal cores, pakketten van twee en virtuele cores, blijven van toepassing. Wel zijn er enkele aandachtspunten.

Zo vermeldt de documentatie dat de “Server + CAL” (Client Access License) optie nog steeds bestaat, maar dat deze in nieuwe licentieovereenkomsten vaak wordt beperkt of niet meer beschikbaar is. Daarnaast schrijven sommige bronnen dat Microsoft in 2025 mogelijk meer nadruk legt op core-gebaseerd licenseren, waardoor het gebruik van Server + CAL in grotere omgevingen verder afneemt. Verder is er in 2025 extra focus op hybride en Cloud scenario’s, wat erop wijst dat licentiemethodes in gecombineerde omgevingen (on-premises en Cloud) steeds belangrijker worden. Volgens de previewdocumentatie blijven de basisregels voor cores daarbij ongewijzigd.

De conclusie is dan ook dat core-licensering bij SQL Server 2025 in grote lijnen hetzelfde werkt als in eerdere versies: u telt cores en koopt core-licenties. Wel is er duidelijk meer nadruk op moderne scenario’s, Cloud gebruik en ontwikkelaarsvriendelijke licenties.

Praktische overwegingen & tips voor SQL-server 2025

Kies core-model voor onvoorspelbaar gebruik: Als u veel gebruikers hebt of externe toegang hebt, is per-core meestal eenvoudiger dan Server+CAL.
Gebruik Enterprise bij virtualisatie: Als u veel VMs draait, kan de Enterprise-versie voordeliger zijn door de “unlimited virtualization”-mogelijkheden.
Gebruik de nieuwe Standard Developer Edition: Voor dev/test is de nieuwe gratis Standard Developer-versie handig. U hoeft niet altijd productie-licenties te kopen alleen om te testen op een identieke versie.
Bekijk “preview features” voorzichtig: functies die u via PREVIEW_FEATURES activeert vallen mogelijk buiten standaard support of licentiegedrag. Gebruik ze vooral voor testdoeleinden.
Plan voor Cloud/ hybride scenario’s: Omdat SQL Server 2025 sterke integratie biedt met Azure Arc en hybride architecturen, is het belangrijk om bij de licentieplanning mogelijke Cloud migraties of splitsingen in gedachten te houden.
Controleer licentiebundels en prijsveranderingen: Sommige analyses geven aan dat er prijsdruk komt op SQL Server 2025 door AI-functies, wat licentiekosten bij organisaties kan opdrijven.

Aanbeveling voor SQL-server 2025

SQL Server 2025 houdt het vertrouwde core-gebaseerde licentiemodel, maar bouwt door met AI- en vectorondersteuning, hybride-integratiefuncties en Cloud-integratiefuncties. Ook zijn er ontwikkelaarsvriendelijke edities zoals de nieuwe Standard Developer Edition. Als u van plan bent te upgraden of nieuw te starten met SQL Server 2025, let dan vooral op uw licentiekeuze (core vs CAL), de rol van virtualisatie, en hoe je de nieuwe AI-mogelijkheden gaat gebruiken zonder overbodige licentiekosten.

Heeft u vragen over het licenseren van SQL-servers? Neem dan contact met ons op en wij zullen u adviseren wat toepasselijk is voor uw situatie. Vraag bij interesse in oudere versies van SQL-server alvast een offerte aan.

FAQ

Wanneer is SQL Server 2025 beschikbaar?
Microsoft heeft op 22 augustus 2025 de eerste Release Candidate (RC0) uitgebracht. De algemene beschikbaarheid (GA) wordt verwacht later in 2025, afhankelijk van feedback uit de testfase.

Wat is het belangrijkste verschil tussen SQL Server 2025 en 2022?
SQL Server 2025 richt zich sterk op AI-integratie, vector-data, Cloud/hybride ondersteuning en prestatieverbeteringen. Functioneel blijft het vertrouwd, maar met moderne uitbreidingen voor data-analyse en machine learning.

Is SQL Server 2025 al geschikt voor productieomgevingen?
Nog niet. De huidige versie (RC0) is een previewversie die bedoeld is voor test- en ontwikkelomgevingen. Voor productiegebruik wordt nog steeds SQL Server 2022 aanbevolen.

Is het licentiemodel veranderd in SQL Server 2025?
Nee, het core-based model blijft grotendeels gelijk aan dat van SQL Server 2022.
De belangrijkste principes blijven:

Licenties per fysieke of virtuele core.
Verkoop in 2-core pakketten.
Minimum van 4 cores per processor.

Wat is Azure Arc-integratie?
SQL Server 2025 is beter geïntegreerd met Azure Arc, waardoor u on-premises databases kunt beheren alsof ze Cloud-resources zijn. Dit biedt meer flexibiliteit, centraal beheer en ondersteuning voor hybride scenario’s.

Wat is de nieuwe Standard Developer Edition?
Microsoft introduceert een gratis Developer Edition met alle functies van de Standard Edition.
Deze versie is ideaal voor ontwikkelaars en testers die hun applicaties willen bouwen en testen in een omgeving die gelijk is aan productie, zonder extra licentiekosten.