Software as a Service (SaaS)

De stijgende populariteit van flexibel en remote werken heeft de vraag naar cloudgebaseerde oplossingen vergroot. Een van de belangrijke technologieën die dit mogelijk maakt, is Software as a Service (SaaS). Het speelt een grote rol in het realiseren van samenwerking op afstand. In dit artikel wordt beschreven wat Software as a Service inhoudt, hoe het werkt en wat de toekomst van SaaS te bieden heeft.

Wat is Software as a Service?

Met Software as a Service krijgen gebruikers, in plaats van software op hun eigen apparaten te installeren, online toegang tot bepaalde applicaties. Het is een cloudgebaseerd softwareleveringsmodel dat vaak als abonnement wordt aangeboden. Hierbij doen gebruikers periodieke betalingen om toegang te krijgen tot deze software en de bijbehorende diensten. SaaS-producten draaien meestal op Platform as a Service (PaaS)- of Infrastructure as a Service (IaaS)-systemen.

De applicaties die via SaaS worden aangeboden, zijn toegankelijk via webbrowsers en beschikbaar voor iedereen met een internetverbinding. Bedrijven die gebruikmaken van SaaS hoeven geen software te installeren en hoeven zich niet bezig te houden met onderhoud en updates.

Software as a Service: Microsoft

Software as a Service voor Microsoft 365 betekent dat apps zoals Word, PowerPoint en Excel via een webbrowser toegankelijk zijn. Deze apps kunnen op meerdere apparaten worden gebruikt via OneDrive. Gegevens worden opgeslagen in de Microsoft-cloudservers, wat betekent dat gebruikers, zolang ze internettoegang hebben, overal ter wereld kunnen werken. Microsoft 365 als SaaS-product krijgt bovendien automatische software-updates.

Microsoft 365 wordt aangeboden in abonnementsvorm, waardoor gebruikers altijd up-to-date zijn met de nieuwste versies en beveiligingsupdates. Microsoft 365 kan worden aangeschaft in verschillende edities, zoals Microsoft 365 Personal, Microsoft 365 Business en Microsoft 365 Enterprise.

Microsoft OneDrive

Microsoft OneDrive is het cloudopslagplatform van Microsoft dat wordt gebruikt om bestanden te delen, op te slaan en te synchroniseren op verschillende apparaten. Het beschikt over ingebouwde privacy- en beveiligingsfuncties om gegevens te beschermen.

Door de sterke integratie van OneDrive met Microsoft 365-apps kunnen gebruikers eenvoudig werken met applicaties zoals Word, Excel, PowerPoint, Teams, Outlook en SharePoint, waar ter wereld ze zich ook bevinden, zolang er een internetverbinding is.

Microsoft Azure
 Microsoft Azure is een Platform as a Service (PaaS) en Infrastructure as a Service (IaaS)-platform. Het biedt een breed scala aan cloudservices, zoals netwerken, opslag, AI, databases en applicatiebeheer. Met Azure kunnen applicaties worden gebouwd, beheerd en geïmplementeerd zonder dat een eigen server onderhouden hoeft te worden.

Binnen Microsoft Azure zijn Power BI, Azure DevOps en Azure Active Directory (AD) drie belangrijke SaaS-oplossingen:

• Power BI stelt gebruikers in staat om gegevens te visualiseren, analyseren en delen. Deze Business Intelligence (BI)-tool biedt functies zoals gegevensintegratie, AI-insights en dashboards en wordt veel gebruikt voor bijvoorbeeld financiële rapportages.
• Azure DevOps is een cloudplatform voor projectbeheer en softwareontwikkeling. Teams kunnen hiermee software ontwikkelen, testen en implementeren met behulp van Git-repositories, Agile-tools en CI/CD. Azure DevOps wordt bijvoorbeeld gebruikt voor softwareontwikkeling en geautomatiseerde deployments.
• Azure Active Directory (AD) is een cloudgebaseerd identiteits- en toegangsbeheerplatform. Hiermee kunnen bedrijven gebruikersaccounts beheren, de beveiliging verbeteren en Single Sign-On (SSO) mogelijk maken. Belangrijke functies zijn Multi-Factor Authenticatie (MFA), SSO en Conditional Access. Azure AD wordt gebruikt voor compliance, beveiliging en gebruikersbeheer.

Software as a Service: Architectuur

Multi-tenant architectuur
 In de meeste gevallen maken SaaS-applicaties gebruik van een multi-tenant aanpak. Hierbij draait één instantie van de SaaS-applicatie op de hostservers en bedient deze instantie meerdere abonnees of cloud tenants. Dit betekent dat verschillende abonnees gebruikmaken van dezelfde cloud-instantie, terwijl hun gegevens wel gescheiden worden gehouden.

Dankzij multi-tenant architectuur kan de cloud service provider (CSP) bugfixes en updates sneller en efficiënter beheren. Wijzigingen hoeven namelijk niet voor elke gebruiker apart te worden doorgevoerd, maar kunnen worden toegepast op één centrale instantie die door alle abonnees wordt gebruikt. Daarnaast biedt multi-tenancy de mogelijkheid om resources efficiënter te verdelen, zonder afbreuk te doen aan snelheid, beveiliging en privacy.

Single-tenant architectuur
 Bij single-tenant architectuur heeft elke klant een eigen instantie van de software. Deze instanties draaien op aparte servers, terwijl ze nog steeds gebruikmaken van één database en infrastructuur. Hoewel ook hier klantgegevens strikt gescheiden blijven, zijn er meerdere onafhankelijke software-instanties.

Het beheren van meerdere instanties maakt single-tenancy duurder dan multi-tenancy, maar het biedt meer aanpassingsmogelijkheden en controle voor bedrijven die specifieke beveiligings- of compliance-eisen hebben.

Software as a Service: Toekomst

SaaS blijft zich ontwikkelen en ook de toekomst ziet er veelbelovend uit. Innovaties zoals Artificial Intelligence (AI), edge computing en SaaS 2.0 spelen hierin een belangrijke rol.

AI en automatisering

• SaaS-oplossingen maken steeds vaker gebruik van AI en automatisering. Denk hierbij aan predictive analytics, intelligente workflows en geautomatiseerde klantenservice.
• Predictive analytics helpt bedrijven trends te voorspellen, terwijl intelligente workflows taken kunnen automatiseren om de efficiëntie te verhogen.
• AI-gestuurde chatbots en virtuele assistenten verminderen de werkdruk en verbeteren de klantervaring.

Edge Computing

• Edge computing maakt het mogelijk om gegevens dichter bij de bron te analyseren en te verwerken. Dit verhoogt de beveiliging en verkort de tijd die nodig is om beslissingen te nemen op basis van realtime gegevens. Op deze manier kunnen SaaS-toepassingen sneller en efficiënter reageren op gegevens. De verwerking van de gegevens vindt namelijk dichterbij de gebruiker plaats.

SaaS 2.0

• SaaS 2.0 verwijst naar een nieuwe generatie SaaS-oplossingen met een focus op API-first ontwikkeling, maatwerkopties en low-code/no-code platforms.
• API-first maakt het eenvoudiger om SaaS-producten te integreren met andere tools.
• Low-code/no-code platforms stellen gebruikers in staat om applicaties te personaliseren zonder uitgebreide programmeerkennis.

Verbeterde beveiliging

• Toekomstige SaaS-oplossingen zullen steeds geavanceerdere beveiligingsmaatregelen implementeren, zoals Zero Trust-beveiligingsmodellen, gedecentraliseerde identiteit (DID) en versleutelde data-opslag.
• Zero Trust zorgt ervoor dat geen enkele gebruiker of apparaat standaard toegang krijgt zonder verificatie. Dit is van belang omdat SaaS-oplossingen toegankelijk zijn via internet en dus relatief vatbaar zijn voor cyberaanvallen, die op deze manier beter voorkomen kunnen worden.
• Gedecentraliseerde identiteit (DID) geeft gebruikers controle over hun digitale identiteit zonder afhankelijk te zijn van één enkele SaaS-provider.

Software as a Service: Soorten

Er bestaan verschillende soorten SaaS-oplossingen, afhankelijk van hun toepassing:

• Productiviteit en samenwerking: Microsoft 365, Google Workspace, Slack
• E-commerce en marketing: Shopify, Mailchimp
• Beveiliging en IT-management: McAfee Cloud Security, Okta
• Enterprise SaaS: CRM, ERP, HR-software
• Business Intelligence: Power BI, Tableau